Temisgan

24 juli
Vanmorgen heerlijk ontbeten in de tuin van de German Bakery vlakbij het hotel. Ze hebben een uitgebreide internationale kaart en dat is voor onze nog wat gevoelige magen erg prettig. De yoghurt met muesli en vers fruit is erg lekker….
Om half 11 vertrekken we naar Tingmosgang waar het vrouwenklooster staat dat door Nel is opgericht, Jacqueline gaat daar een paar dagen in retraite terwijl wij vanuit het nabijgelegen hotel de omgeving gaan verkennen en ook een dagje gaan mediteren.
De drie uur durende rit ernaar toe is prachtig; overal bergen natuurlijk met grillige rotspartijen, besneeuwde toppen, allerlei kleuren en regelmatig rijden we langs de rivier de Indus. We stoppen even bij het punt waarde Sanskarrivier de Indus kruist; een indrukwekkend schouwspel.
Bij het hotel aangekomen zorgt Nel ervoor dat wij de mooiste kamer krijgen in de goedkoopste categorie (16 euro per kamer) en we worden helemaal blij van de schone en zachte bedden en het prachtige uitzicht. Tingmosgang is een klein boerendorp en het hotel ligt heerlijk rustig, heeft een tuin met zitjes en bloemen en de keuken is uitstekend en door Nel aangepast op onze eetgewoonten, we kunnen hier zelfs rauwkost eten!
Om 3 uur vertrekt Jacqueline naar het klooster waar Angelique en een aantal anderen die ochtend al naar toe zijn gegaan; wij lopen om 5 uur op ons gemak met Nel er naar toe om een gebedsdienst van de nonnen bij te wonen.
Nel vertelt ons hoe het klooster is ontstaan. Tot ca 15 jaar geleden woonden alleen mannen in een klooster, nonnen woonden thuis bij hun ouders waar ze als goedkope huisslaaf werden gebruikt. Ze droegen wel de wijnrode jurken en waren kaalgeschoren en religieus maar ze leerden niet lezen en schrijven en hadden een erbarmelijk bestaan.
Samen met Palmo, een hoog opgeleide vrouw uit een welgestelde familie die non was geworden en die ze op een conferentie over emancipatie ontmoette, heeft Nel ervoor gezorgd dat er een klooster werd gebouwd voor de nonnen van Ladakh. Toen het klaar was heeft ze een brief aan de Dalai Lama gestuurd om zijn medewerking te vragen om de gezinnen zover te krijgen dat ze hun nonnenslaven lieten gaan; dat heeft hij gedaan en de nonnen hebben nu onderwijs gekregen en leren dat wat ze graag willen leren; de filosofieën van het Boeddhisme.
Inmiddels zitten er ook kleine meisjes uit arme gezinnen in het klooster die naar het voortgezet onderwijs in Leh gaan als ze 12 jaar oud zijn. Als ze willen mogen ze in India een HBO opleiding doen vanaf hun 18 de (vaak in de gezondheidszorg): Nel zorgt ervoor dat hun studie wordt gesponsord door Nederlanders. Daarna zetten ze projecten op in achtergebleven gebieden in Ladakh, ze geven les of ze bieden hulp in streken waar dat nodig is. Het is erg indrukwekkend wat Nel hier heeft bereikt en prachtig om dat met onze eigen ogen te mogen zien.

Als we zijn aangekomen bij het klooster wonen we een gebedsdienst (puja) bij; we zitten op lage banken tegenover de nonnen die onafgebroken dezelfde gebeden chanten. Een gebed is ongeveer drie lange zinnen; het eerste gebed duurt een kwartier, het tweede drie kwartier en dan nog ene korte erachteraan. Ineens is het afgelopen en gaan we naar buiten waar ons thee met koekjes wordt aangeboden en we een rondleiding krijgen. Jac mag in de kamer van Nel logeren op de eerste verdieping (eigen badkamer) omdat ze nog niet zo lekker is; de anderen delen met z’n tweeën een kamer op de begane grond die erg naar kamfer ruikt, wij hebben er nog geen spijt van dat we voor het hotel hebben gekozen. We spreken af dat wij overmorgen komen mediteren en lopen dan weer terug naar ons hotel waar we een heerlijk diner krijgen en later om een uur of 10 de maan zien opkomen boven de bergen. Het is hier geweldig!

25 juli
Na eindelijk weer een goede nachtrust vertrekken we na het ontbijt per auto naar het mannenklooster boven op de berg vanwaar we een schitterend uitzicht hebben over de omgeving. Nel legt ons uit waar we overal naar toe kunnen wandelen; wij besluiten om gewoon naar beneden te gaan naar het hotel. Na een spannende afdaling (vooral voor Fokje die niets is gewend) gaan we zitten lezen in de schaduw met uitzicht op de rivier; het lijkt wel vakantie!
’s Middags maken wij samen met Nel een wandeling, eerst naar het dorp en daarna langs kleine afwateringskanaaltjes door de velden richting de snel stomende rivier. Het is soms even zoeken waar een pad gaat, maar uiteindelijk komen we er na wat klim en klauterwerk. Het is heerlijk zonnig weer en we genieten.
Het is zondag en veel Ladakse families gaan picknicken of vieren een religieus feest. Wij lopen heel naïef in de korte broek omdat Nel had gezegd dat dat geen probleem was hier.
Als Fokje alleen een kleine omweg maakt komt ze een grote groep vrouwen in klederdracht tegen die naar haar toe komen, aan haar broek beginnen te trekken en een strenge vinger tegen haar opsteken. Dat mag niet, blote knieën. Ze krijgt zelfs klappen op haar been zo hard dat de vingers er in afgedrukt staan. Als we later langs de verzamelde dorpsjeugd komen worden we ook hartelijk uitgelachen. We lachen maar een beetje verlegen terug. Tja, what to do ?
Verder zijn de mensen heel erg vriendelijk, laten zich gewillig fotograferen en groeten altijd. Juley, juley !
Het eten is weer heerlijk. Jolanda begint eindelijk een klein beetje trek te krijgen en het is gezellig met de wat grotere groep samen.

26 juli
Vandaag hebben we afgesproken om een dag mee te gaan mediteren in het nonnenklooster. Vroeg ontbijten dus en toch maar met de taxi omhoog waar we om 8 uur arriveren. Er zijn daar dus al een aantal mensen in retraite en we vallen in een stille groep. Het is even wennen. Eelkje, die het geheel begeleidt praat ons een beetje bij en dan begint de eerste sessie.
In de gebedsruimte zitten we op kussens tegen de muur. Niet al te gemakkelijk voor onze stijve lijven. Na een korte introductie is het de bedoeling om eerst een half uur stil te zijn, dan een half uur in stilte heel langzaam rond te lopen, dan weer drie kwartier te zitten en weer drie kwartier te lopen.
Tussendoor leest Eelkje een tekst voor die je kunt gebruiken bij je meditatie.
Vooral de mensen die aan de driedaagse meedoen zijn erg geconcentreerd.
Buiten de ruimte hoor je de nonnen met elkaar babbelen en lachen. Heel vervreemdend.
Om een uur of twaalf is er pauze. Ik heb het eigenlijk al wel gezien, al dat stil zijn en geen contact met elkaar hebben is niets voor mij. Het is gek om niet even te kunnen bijpraten met Jac. of Angeliek.
Eigenlijk besluit ik om terug te gaan naar het hotel, maar Eelkje weet me om te praten en geeft wat ruimte om dingen uit te wisselen met elkaar en we krijgen een heerlijke warme lunch van de nonnen.
Fokje heeft het wel naar haar zin en doet ’s middags ook weer mee, hetgeen haar ook dingen oplevert. Ik val tijdens de middagmeditatie spontaan in slaap en wordt wakker met een onstuitbare bloedneus. Gauw de zaal uit en het buiten maar proberen te stuiten. Dit is wel de vakantie van de vreemde lichamelijke reacties. Nog nooit een bloedneus gehad in mijn leven…
Tijdens het zingen van de nonnen blijf ik ook maar buiten onder de boom luisteren.
Als Nel ons met de taxi komt halen geven de retraitegangers haar een klein concertje door het zingen van een mantra.
We eten gewoon in het hotel weer heel gezellig en duiken zoals elke avond rond 9 uur het bed in.

27 juli
Er gaat een grote groep met de gids een stevige tocht maken. Wij houden dat nog maar voor gezien en maken met ons drie een korte wandeling naar Angh, een klein dorp verderop. Ook dat is behoorlijk de hoogte in, maar Fokje gaat als een speer. Je kunt wel duidelijk merken dat zij door het naar school fietsen toch een goede conditie heeft opgebouwd. Hoera !
Jac. en ik hijgen en puffen er achteraan. Maar we komen er !!! Het is belangrijk om een heel langzaam en geleidelijk tempo aan te leren; we zitten hier tenslotte op ruim 3000 meter hoogte.
Boven in het dorpje verzamelen we een clubje kinderen om ons heen die cola voor ons halen en waarmee we grapjes maken en een liedje zingen.
De terugweg is natuurlijk gemakkelijk want de berg af.
Weer in het hotel lekker thee in de tuin, lezen, wat was doen en de verhalen van de groep horen. Hoe ver het was en hoe steil…. Maar mooi….
Aan het eind van de middag doe ik met een van de jongen meiden, Sietske, een Voice Dialogue sessie. Erg leuk om te doen.

28 juli.
Vandaag is Anneke jarig. Gefeliciteerd meid! Rond 10 uur vertrekken we met ons drieën naar het Nonnenklooster en onderweg zingen we happy birthday ter ere van Anneke. Bij het klooster aangekomen drinken we thee en maken kennis met het jonge grut dat inmiddels is teruggekeerd van vakantie bij hun ouders. De viltstiften en het papier wat we voor hen meegenomen hebben geven we aan de oppernon en we maken leuke foto’s. Daarna lopen we weer een nieuwe berg op naar wat ze “de oase”noemen.
Daar ontmoeten we de stoere groep die daar ook net hun “packed lunch”zit te verorberen; de koude aardappel met tomatenketchup valt niet bij iedereen in de smaak.
Na de lunch bekijken we de prachtige tempel (stupa) die er gebouwd wordt. Schilders zijn er bezig minutieuze afbeeldingen te maken; schitterend intensief en kleurig werk. We lopen via het mannenklooster terug en rusten even uit van de gedane arbeid. ‘s Avonds genieten we weer met een grote groep van een gezellige en lekkere maaltijd…

29 juli
Om half 10 staat er een taxi met gids klaar om Jac, Jol, Fokje en Angeliek naar de plek te brengen vanwaar onze echte eerste pittige wandeling begint. We vinden het best spannend want de stoere groep kwam twee dagen eerder best moe van deze wandeling terug en wij voelen ons hier de K3 groep (K=kneuzen)…
We klimmen langzaam omhoog door een prachtige kloof langs watervallen, stroomversnellingen, schitterende rotspartijen, over wankele bruggetjes, langs steile afgronden en we zijn diep onder de indruk van de ongelooflijk mooie natuur! Na anderhalf uur komen we bij het eindpunt; een minidorpje in de middle of nowhere…We worden gastvrij ontvangen door een Ladakse vrouw met heel veel thee en koekjes en we mogen onze lunch in haar gastenkamer zittend op lage bankjes opeten. Ook zij is onder de indruk van Fokje’s benen en slaat gemoedelijk op haar blote kuiten!
Verkwikt beginnen we aan de terugreis; om kwart voor drie zijn we bij het punt waar we worden opgehaald; trots en niet eens zo erg moe stappen we in de taxi die ons naar het hotel brengt. Hoe zo; K3? Wij gaan gewoon de Marka (een wandeltocht van 6 dagen)doen volgende week!
In het hotel aangekomen wemelt het daar van de monniken; het hele gevolg van de Dalai Lama logeert hier een nachtje…De eetzaal wordt nu te vol en onze groep van 9 dames wordt uitgenodigd om bij de eigenaar thuis in de grote Ladakse keuken te dineren, uiteraard weer op lage bankjes met lage tafeltjes wat hilarische toestanden oplevert met onze lange en stramme benen…
De grootmoeder van het gezin is 89 en zit naast ons gebeden te prevelen met haar gebedsmolen die op volle toeren draait. Weer een bijzondere ervaring rijker drinken we nog een kopje thee in de tuin en gaan voor de verandering maar weer vroeg onder de wol!

30 juli
De meeste dames vertrekken vandaag naar Leh of naar een andere bestemming; alleen K3 blijft over voor een rustig dagje in het hotel. Morgen vertrekken wij naar Leh om ons voor te bereiden op een voor ons enorme uitdaging; de kleine Marka. We gaan 6 dagen wandelen, slapen in tentjes en de bagage wordt vervoerd op pakezeltjes…In ons pakket zitten geen hoge passen, dat is voor degenen die de grote Marka gaan lopen.
Dit bericht is zaterdag geplaatst, morgen proberen we het nog een keertje voor we ruim een week onbereikbaar zijn!
Liefs,
Jol en Fok